Niet alleen bij overlijden, maar ook bij leven worden er door ouders aanzienlijke bedragen doorgegeven aan de jongere generatie. Het CBS verzamelt gegevens over schenkingen waarvoor aangifte bij de Belastingdienst is gedaan. In 2020 werd door 79 duizend huishoudens 5,5 miljard euro geschonken. Verreweg de meeste schenkingen (90 procent) tussen 2010 en 2021 gingen van ouder op kind. Van het totale geschonken bedrag werd meer dan 80 procent geschonken door personen uit de meest vermogende huishoudens. Ook het grootste deel van het ontvangen bedrag (60 procent) kwam terecht bij personen uit dergelijke huishoudens. In deze cijfers zijn de schenkingen waarvoor géén aangifte hoeft te worden gedaan (in 2020 lager dan 5.515 euro) niet opgenomen. Hierover zijn geen cijfers bekend. De totale omvang van geldstromen van ouders naar kinderen is naar zekerheid veel omvangrijker. Hoeveel omvangrijker is niet bekend.
De figuur geeft een beeld van het aantal schenker en het gemiddelde (netto) schenkbedrag sinds 2010. Hierin is een duidelijke toename over de tijd waarneembaar.
Figuur 1. Aantal schenkingen en gemiddeld netto-schenkbedrag door Nederlandse huishoudens (2010-2021). Bron: CBS Statline; * voorlopige cijfers
Sinds 2010 zijn de mogelijkheden om belastingvrij te schenken twee keer verruimd. Een eerste keer in 2013 en 2014. Van de mogelijkheid om een eenmalige schenking te doen ten behoeve van de eigen woning onder de verruimde vrijstelling van een ton, werd op grote schaal (meer dan 150 duizend keer) gebruikgemaakt. In 2017 is de mogelijkheid om een ton belastingvrij te schenken ten behoeve van de eigen woning (de zogenaamde jubelton) opnieuw geïntroduceerd. Voor deze schenking gold dat de ontvanger maximaal 40 jaar oud mag zijn. In 2013 en 2014 werd er geen leeftijdsbeperking aan deze vrijstellingsregeling gesteld. De ontvanger van deze woonschenking was in die jaren meestal een 40-plusser. De jubelton is per 1 januari 2024 afgeschaft.