“Verbonden in eenzaamheid” biedt een veelzijdig perspectief op een belangrijke sociale kwestie van onze tijd: eenzaamheid. De auteur slaagt erin om in dit vlot geschreven boek een treffend beeld te schetsen van de complexiteit van eenzaamheid, waarbij deze zich in veel verschillende vormen manifesteert.
Een opvallend aspect van het boek is de openhartigheid waarmee het onderwerp – zeker in de negen weergegeven levensverhalen – wordt benaderd, dit in tegenstelling tot het vaak nog heersende taboe rond eenzaamheid. Het boek werpt een helder licht op een fenomeen dat maar al te vaak onder de radar blijft in onze samenleving.
De titel van het boek, “Verbonden in eenzaamheid”, geeft al aan dat verbinding – zowel emotioneel, als sociaal en spiritueel – essentieel is en dat een gebrek eraan eenzaamheid kan uitlokken. Het boek is, apart van de inleiding, opgedeeld in drie delen, waarbij elk deel een unieke bijdrage levert aan het begrip van eenzaamheid.
Het eerste deel is geschreven door co-auteurs Leen Heylen en Lise Switsers en biedt een diepgaande wetenschappelijke analyse van eenzaamheid, inclusief definities, dimensies, theoretische benaderingen en statistieken. Hierdoor wordt een stevig kader gecreëerd voor het begrijpen van het fenomeen.
In het tweede deel verkent Messelis het verband tussen aanraking en eenzaamheid, waarbij de auteur pleit voor meer aandacht voor affectieve aanraking als essentieel onderdeel van menselijke verbondenheid. Dit deel werpt licht op de impact van medische behandelingen en zorgprocessen op gevoelens van eenzaamheid. Daarnaast is er aandacht voor de moeilijkheid om in zorgvoorzieningen seksuele en intieme behoeften te vervullen.
Het derde empirische deel, misschien wel het meest aangrijpende, presenteert de levensverhalen van een diverse groep volwassenen, variërend in leeftijd van 25 tot 97 jaar. De vertellers van deze verhalen werden gerekruteerd via sociale media en de sneeuwbalmethode. De auteur ging meerdere malen langs bij de betrokkenen en ontlokte de levensverhalen door vier kernvragen te stellen over eenzaamheid en door te werk te gaan via ‘appreciative inquiry’. Ze gebruikte hierbij de methodiek ‘Op verhaal komen’ van Bohlmeijer en Westerhof. De levensverhalen werden niet geanalyseerd maar zo veel mogelijk met de woorden van de verteller weergegeven. Sommige verhalen eindigen met tips voor de lezer. Ze bieden een intieme inkijk in de ervaringen van eenzaamheid en geven een stem aan degenen die er rechtstreeks mee te maken hebben.
Door de combinatie van een wetenschappelijke inleiding en levendige levensverhalen slaagt ’Verbonden in eenzaamheid’ erin om een complex onderwerp toegankelijk te maken voor een breed publiek. Het boek biedt niet alleen inzicht in de vele gezichten van eenzaamheid, maar ook waardevolle reflecties en tips voor de lezer.